บทความจากหนังสือ "ไขปริศนามายาเวท"
อำนาจแห่ง “เวทมนตร์” มีจริงหรือไม่นั้น เราก็คงได้แต่คาดเดาเอาว่ามันมีที่มาจากสิ่งลี้ลับต่างๆ ในโลก และห้ามไปลบหลู่ หรือแตะต้องยุ่งเกี่ยว เพราะหากไปยุ่งก็อาจมีภัยร้ายมาถึงตนได้ บางคนก็ใช้สิ่งนี้เป็นฐานของอำนาจเพื่อกอบโกยผลประโยชน์มานานหลายยุคหลายสมัยมาแล้ว
ถึงแม้เรื่องนี้จะขัดแย้งกับวิทยาศาสตร์หรือโลกยุคใหม่ แต่ผู้คนส่วนใหญ่ในโลกกลับยังหลงใหลและศึกษาแบบใฝ่รู้หรือเลื่อมใสศรัทธา จนบางครั้งถึงขั้นงมงายไปเลยก็มี
แล้วจริงๆ เรื่อง “เวทมนตร์” นั้นเริ่มต้นมาจากที่ใด? มีแหล่งข้อมูลอะไรบ้างที่สามารถไขปริศนามายาภาพเหล่านี้ให้กระจ่างแจ้งชัดเจนแบบวิเคราะห์ให้เห็นภาพรวมทั้งหมด
หากเราศึกษาหาข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องนี้อย่างเอาจริงเอาจัง ก็จะพบว่าเรื่องที่เกี่ยวกับเวทมนตร์นั้นมักจะสอดคล้องเกี่ยวกับศาสนาโบราณอย่าง อียิปต์ หรือไอยคุปต์ (ที่ออกเสียงตามภาษากรีก) และเรื่องที่ทำให้เรารู้จักเวทมนตร์แห่งปริศนาลึกลับก็มักมาจากบทประพันธ์ในรูปแบบของวรรณกรรม หรือภาพยนตร์แนวลึกลับ ซึ่งในเมืองไทยก็สามารถหาดูได้อย่างดาษดื่น..
อย่างเช่น “เดอะ ลอร์ด ออฟ เดอะริงส์” ผลงานของ เจ.อาร์.อาร์.โทลคีน (มี 3 เล่ม ซึ่งยังไม่รวมเรื่อง “ฮอบบิท” อีก 1 เล่ม) ที่มีบรรดาเหล่าตัวประหลาดน่าเกลียดมากมาย และยังมีพ่อมดสุดแสนจะเท่ห์ในชุดขาวอย่างแกนดัล์ฟ ที่เป็นตัวเด่นของเรื่องอีกด้วย
“อภินิหารตำนานแห่งนาร์เนีย” ผลงานของ ซี.เอส.ลูอิส (มี 7 เล่ม) ซึ่งมีบรรดาสรรพสัตว์พูดได้ ตัวประหลาดจากตำนานกรีกอย่างเซนทอร์, ฟอน (แพน) หรือแม่มดขาวจาดิส ซึ่งน่าจะเป็นอีกเรื่องที่จัดว่าเป็นวรรณกรรมต้นแบบและเป็นแรงบันดาลใจให้นักเขียนวรรณกรรมรุ่นใหม่หลายคน (แม่แต่ เจ.เค.โรว์ลิ่ง)
“แฮร์รี่ พอตเตอร์” ผลงานของ เจ.เค.โรล์ลิ่ง (มี 7 เล่ม เช่นกัน) ชื่อนี้หากเป็นนักอ่านประเภทวรรณกรรมเยาวชนก็คงไม่พลาด เพราะเรื่องนี้บรรจุเรื่องราวของพ่อมดแม่มดแบบเต็มรูปแบบหรือเรียกว่างัดทุกตำนานของพ่อมดแม่มดมารวมอยู่ในเรื่องนี้ทีเดียว
ทั้งสามเรื่องที่กล่าวมานี้ถูกนำมาสร้างเป็นภาพยนตร์แล้ว และอยากกล่าวถึงวรรณกรรมไทยอีกเรื่องที่มีกลิ่นไอตะวันตกผสมอยู่ด้วย นั่นคือเรื่อง “สิมิลัน กราภูงา” ผลงานของ เอ.เจ.พรินท์สัน (มี 9 เล่ม เขียนเสร็จแล้ว 5 เล่ม) เหตุที่เอ่ยถึงเรื่องนี้ด้วยก็เพราะว่าวรรณกรรมเยาวชนเรื่องนี้ถูกซื้อลิขสิทธิ์เพื่อสร้างเป็นภาพยนตร์แล้ว โดย บริษัท แมทชิ่ง โมชั่น พิกเจอร์ส จำกัด และยังเป็นเรื่องที่มีพ่อมดแม่มด สัตว์ประหลาด และมีเรื่องเวทมนตร์เป็นหลักในการเล่าเรื่อง จึงจะกล่าวถึงรวมๆ กันไปทั้งสี่เรื่องนี้
หากจะกล่าวว่าประเทศใดในโลกใช้เวทมนตร์ก่อนก็คงเป็นเรื่องยากที่จะระบุอย่างเจาะจงลงไป แต่หากจะบอกว่ามีหนังสืออะไรบ้างที่บันทึกเรื่องราวเกี่ยวกับเวทมนตร์ไว้บ้าง แน่นอนว่า หลายคนคงนึกไม่ถึง นั่นก็คือ “คัมภีร์ไบเบิ้ล (Holy Bible)” หนังสือที่ผลิตและขายดีมากที่สุดในโลก และถูกแปลเป็นภาษาต่างๆ มากกว่า 150 ภาษา
คัมภีร์ไบเบิ้ลไม่เพียงเป็นหนังสือสำหรับคริสเตียนที่สอนเรื่องจริยธรรมเพียงเท่านั้น แต่ยังเป็นหนังสือประวัติศาสตร์ของโลกที่สำคัญอย่างยิ่ง เพราะมีการคัดลอกสืบต่อกันมาหลายยุคหลายสมัย และแน่นอนว่าเรื่องเวทมนตร์ในอดีตก็ถูกบันทึกเอาไว้ในนั้นเหมือนกัน
เรื่องราวของการกำเนิดมนุษย์ก็เต็มไปด้วยความมหัศจรรย์ เพราะบันทึกแรกได้กล่าวว่า มนุษย์คนแรกของโลกเกิดมาจากดิน ส่วนมนุษย์ผู้หญิงก็ถูกสร้างมาจากกระดูกซี่โครงของผู้ชาย เท่านั้นยังไม่พอ ยังมีสัตว์ที่พูดได้อย่างงู ซึ่งได้ล่อลวงมนุษย์ให้กินผลไม้ต้องห้ามจนเป็นเหตุให้พวกเขาต้องออกจากสวนสวรรค์ที่พวกเขาถือกำเนิดขึ้นมา
อ่านมาถึงตรงนี้ผู้อ่านก็คงว่านี่ก็เป็นเรื่องแฟนตาซีเหมือนกัน เห็นได้ว่าความเชื่อในเรื่องความประหลาดมหัศจรรย์ถูกสอดแทรกเข้ามาในวิถีชีวิตของมนุษย์เพื่อตอบสนองความอยากรู้ถึงต้นตอของตัวตนของแต่ละชนชาติ ซึ่งในหลายๆ ชนชาติก็มีเรื่องการกำเนิดมนุษย์ที่คล้ายคลึงหรือแตกต่างกันไปก็แล้วแต่ภูมิภาค
แต่หากจะวัดเอาว่าชนชาติใดเชื่อถือเรื่องนี้มาก่อนก็คงต้องกล่าวว่าคือพวก “ซูเมเรียน (Sumerian)” ที่อาศัยอยู่ในดินแดนเมโสโปเตเมีย (Mesopotamia) เพราะประวัติศาสตร์ที่ค้นพบระบุว่าชนเผ่าโบราณนี้มีความเก่าแก่โบราณไม่ต่ำกว่า 3,000 ปีก่อนคริสตกาล (ซึ่งหลายคนอาจจะคิดว่าไม่ใช่ชนชาติอียิปต์หรอกหรือที่เป็นชนชาติแรก)
เมโสโปเตเมีย-บาบิโลเนีย (Mesopotamia-Babylon)
เหตุที่ดินแดนเหล่านี้เป็นชนชาติแรกที่มีการใช้เวทมนตร์ ก็คงสืบเนื่องมาจากพื้นฐานความเชื่อทางศาสนา พิธีกรรม การบูชาเทพเจ้า และนักบวช
เมืองเออร์ถือเป็นเมืองแรกที่มีวิหารขนาดใหญ่สำหรับบูชาเทพเจ้า ซึ่งนักประวัติศาสตร์และนักโบราณคดี อีกทั้งศาสนาศาสตร์ต่างตกลงปลงใจเชื่อกันว่าวิหารนี้ได้รับอิทธิพลมาจาก “หอบาเบล (Babel)” ซึ่งถูกบันทึกไว้ในหนังสือปฐมกาล (Genesis) หนังสือเล่มแรกของคัมภีร์ไบเบิ้ล เพราะลักษณะของหอดังกล่าวมีส่วนเหมือนกับ “มหาวิหารซิกกูรัท (Ziggurat)” ซึ่งเป็นวิหารที่ใช้บูชาเทพเจ้าแห่งดวงจันทร์ข้อความนั้นบันทึกเอาไว้ว่า..
คนทั้งหลายทั่วโลกพูดภาษาเดียวกัน และมีศัพท์สำเนียงเดียวกัน
เมื่อพากันอพยพไปทิศตะวันออก ก็พบทุ่งราบในแดนเมืองชินาร์
จึงตั้งหลักแหล่งอยู่ที่นั่น แล้วต่างคนต่างก็พูดกันว่า
เมื่อพากันอพยพไปทิศตะวันออก ก็พบทุ่งราบในแดนเมืองชินาร์
จึงตั้งหลักแหล่งอยู่ที่นั่น แล้วต่างคนต่างก็พูดกันว่า
“มาเถิด เราจงทำอิฐ เผาให้สุกแข็ง”
เขาจึงมีอิฐใช้ต่างหิน และมียางมะตอยใช้ต่างปูนสอ เขาทั้งหลายจึงว่า
“มาเถิด เราจงสร้างเมืองขึ้นและก่อหอให้ยอดเทียมฟ้า ให้เราทำชื่อเสียงไว้
มิฉะนั้นเราจะต้องกระจัดกระจายไปทั่วพื้นแผ่นดิน”
“มาเถิด เราจงสร้างเมืองขึ้นและก่อหอให้ยอดเทียมฟ้า ให้เราทำชื่อเสียงไว้
มิฉะนั้นเราจะต้องกระจัดกระจายไปทั่วพื้นแผ่นดิน”
พระเจ้าเสด็จลงมาทอดพระเนตรเมือง และหอที่มนุษย์ก่อสร้างขึ้นนั้น
แล้วพระเจ้าตรัสว่า
แล้วพระเจ้าตรัสว่า
“ดูเถิด คนเหล่านี้เป็นชนชาติเดียว มีภาษาเดียว นี่เป็นเพียงเบื้องต้นของสิ่งที่เขาจะทำ
และเขาตั้งใจจะทำอะไรก็ทำได้ทั้งนั้น มาเถิด เราจงลงไป
ทำให้ภาษาของเขาวุ่นวายต่างกันไป อย่าให้เขาพูดเข้าใจกันได้”
และเขาตั้งใจจะทำอะไรก็ทำได้ทั้งนั้น มาเถิด เราจงลงไป
ทำให้ภาษาของเขาวุ่นวายต่างกันไป อย่าให้เขาพูดเข้าใจกันได้”
พระเจ้าจึงทรงทำให้เขา กระจัดกระจายจากที่นั่นไปทั่วพื้นแผ่นดิน
คนเหล่านั้นก็เลิกสร้างเมืองนั้น เหตุฉะนี้จึงเรียกเมืองนั้นว่าบาเบล
(คล้ายคำ “บาลัล” ในฮีบรู แปลว่า วุ่นวาย) เพราะว่าที่นั่นพระเจ้าทรงทำให้ภาษาของเขาวุ่นวายไป
และพระเจ้าทรงทำให้พวกเขากระจัดกระจายไปทั่วพื้นแผ่นดิน
คนเหล่านั้นก็เลิกสร้างเมืองนั้น เหตุฉะนี้จึงเรียกเมืองนั้นว่าบาเบล
(คล้ายคำ “บาลัล” ในฮีบรู แปลว่า วุ่นวาย) เพราะว่าที่นั่นพระเจ้าทรงทำให้ภาษาของเขาวุ่นวายไป
และพระเจ้าทรงทำให้พวกเขากระจัดกระจายไปทั่วพื้นแผ่นดิน
(คัดจากหนังสือปฐมกาล บทที่ 11 ข้อ 1-9)
พวกชาวเมืองนี้มีความสามารถในการผลิตอิฐขึ้นมาใช้เอง แทนการใช้หินหรือการอาศัยอยู่ในถ้ำ และพูดจาภาษาเดียวกัน ซึ่งหลังจากที่พวกเขากระจัดกระจายไปเพราะพูดจากันไม่รู้เรื่อง แน่นอนว่าพวกที่พูดกันรู้เรื่องก็คงยังอาศัยอยู่ที่นั่น การสร้างวิหารหรือก่อหอสูงยังคงทำกันต่อไป แต่คงทำให้สูงมากไม่ได้สิ่งที่ทำให้พวกเขาหวาดกลัวคืออำนาจจากเบื้องบนที่ทำให้เกิดสิ่งเหนือธรรมชาติ มนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิตเดียวในโลกที่มักจะหาเหตุผลมาอธิบายปรากฏการณ์ธรรมชาติ จะถูกหรือจะผิดก็ตาม
ดังนั้นเทพเจ้าของพวกซูเมเรียนในยุคนั้น จึงมีลักษณะเป็นเทพที่อยู่เบื้องบน มีอิทธิพลต่อความเป็นอยู่ของมนุษย์ เพราะพวกเขาสังเกตจากสิ่งรอบๆ ตัว พืชพรรณธัญญาหารต่างๆ จะเติบโตขึ้นมาได้ก็เพราะดวงอาทิตย์ ให้ความร้อน ความอบอุ่น และน้ำให้ความเย็น ความชุ่มชื่น และดวงจันทร์ก็มีอิทธิพลต่อการขึ้นลงของน้ำ พวกเขาจึงเชื่อว่านี่คือฤทธิ์เดชของเทพเจ้าที่ดลบันดาลให้ และมนุษย์ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อเป็นข้ารับใช้ของเทพเจ้า ดังนั้นจึงต้องมีตัวแทนระหว่างมนุษย์กับเทพเจ้าเพื่อจะได้พูดคุยกับเทพเจ้าว่าต้องการอะไร ตัวแทนดังกล่าวจึงรับหน้าที่นั้น และพัฒนาวิธีการจนกลายเป็นนักบวช คือต้องถือบวชรักษาตนให้ชีวิตที่แตกต่างจากบุคคลทั่วไป และมนุษย์ก็ต้องการเห็นอิทธิฤทธิ์ของเทพเจ้า พวกนักบวชจึงต้องเรียนรู้หรือหาวิธีที่จะสำแดงฤทธิ์ดังกล่าวเพื่อให้ผู้คนเชื่อถือ และมีการถ่ายทอดสู่รุ่นต่อมาจนกลายเป็นธรรมเนียมปฏิบัติของชนชาติ
อับราฮัม (Abraham) บิดาแห่งความเชื่อของชาวยิว, คริสต์ และอิสลาม ก็เกิดขึ้นยังดินแดนแห่งนี้ เขาและครอบครัวอาศัยอยู่ที่เมืองเออร์ (Ur) เขาออกเดินทางจากเมืองเออร์เพื่อไปยังดินแดนแห่งใหม่ โดยเดินทางตามแนวของแม่น้ำยูเฟรติสขึ้นไปทางเหนือ และวกกลับทางตะวันตกคือดินแดนคานาอัน จนไปถึงดินแดนทางตะวันตกคืออียิปต์ ซึ่งเป็นแหล่งทำมาหากินของคนยุคโบราณที่อาศัยเส้นทางของแม่น้ำต่างๆ และอาศัยริมแม่น้ำปลูกพืชพรรณธัญญาหารต่างๆ อาศัยเลี้ยงชีพ
ทำไม? อับราฮัมจึงตัดสินใจออกเดินทางจากบ้านเกิดเมืองนอนของเขา ทำไม? เขาจึงปฏิเสธที่จะบูชานับถือเทพเจ้าแห่งดวงจันทร์ ดวงอาทิตย์ หรือดวงดาวต่างๆ ที่คนที่นั่นเขานับถือกัน
บันทึกจากพระคัมภีร์ยังคงเป็นแห่งเดียวที่ให้เราได้ศึกษาค้นคว้ากัน
“เราจะอวยพรเจ้าแน่ เราจะทวีเชื้อสายของเจ้าให้มากขึ้น
ดังดวงดาวในท้องฟ้า และดังเม็ดทรายบนฝั่งทะเล
เชื้อสายของเจ้าจะได้ประตูเมืองศัตรูของเจ้าเป็นกรรมสิทธิ์”
ดังดวงดาวในท้องฟ้า และดังเม็ดทรายบนฝั่งทะเล
เชื้อสายของเจ้าจะได้ประตูเมืองศัตรูของเจ้าเป็นกรรมสิทธิ์”
(คัดลอกจากหนังสือปฐมกาล บทที่ 22 ข้อที่ 17)
ลูกหลานของอับราฮัมจะมีมากขึ้นเหมือนดวงดาวในท้องฟ้า ซึ่งตรงนี้ชี้ให้เห็นว่าความเชื่อของเขาเปลี่ยนไป พระเจ้าของอับราฮัมให้สิทธิพิเศษทำให้เขามีพรเหนือเทพเจ้าแห่งดวงดาว เพราะดวงดาวต่างๆ เป็นเพียงลูกหลานของเขา เขาจะกลายเป็นบิดาแห่งดวงดาว (สังเกตจากสัญลักษณ์จากธงชาติของชาวยิวก็เป็นรูปดาว และสัญลักษณ์ของอิสลามก็เป็นรูปดาว)
ดาว ยังเป็นสัญลักษณ์ของพวกที่เกี่ยวข้องกับเวทมนตร์อีกด้วย ดาวห้าแฉกหรือเพนทาเคิล (Pentacle) เป็นสัญลักษณ์ของ “ดวงดาวแห่งผู้วิเศษ” สามารถป้องกันอำนาจและอิทธิพลจากปิศาจร้ายได้
ซึ่งสัญลักษณ์นี้ถูกใช้และปรากฏบ่อยๆ ในตำนานหรือพิธีกรรมทางลัทธิความเชื่อของหลายๆ แหล่งชุมชน หรือแม้แต่ในปัจจุบัน
อียิปต์ (Egypt)
เมื่อเอ่ยชื่อดินแดนแห่งนี้ แทบจะทุกคนคงจะต้องนึกถึง “ปิรามิด” เป็นสิ่งแรก รองลงมาก็คงจะเป็น มัมมี่, สฟริงส์, คำสาปลึกลับ, สมบัติล้ำค่า, พระนางคลีโอพัตรา หรือแม่น้ำไนล์
ดินแดนแห่งนี้มีชื่อเสียงมากในเรื่องเวทมนตร์มากกว่าดินแดนใดๆ ในอดีตกาล เรื่องราวถูกถ่ายทอดเล่าสืบต่อกันมาอย่างมากมา
การดำรงชีวิตของผู้คนในดินแดนแถบนี้เกี่ยวข้องกับแม่น้ำไนล์เป็นส่วนใหญ่ ซึ่งมีผลทำให้เทพเจ้าต่างๆ ของอียิปต์มีหน้าตาบุคลิกลักษณะเป็นสัตว์ประจำถิ่นไป แต่เทพสูงสุดยังคงเกี่ยวข้องกับดวงดาวในท้องฟ้าอยู่เช่นเดียวกับพวกซูเมเรียน
เทพ “รา (Ra)” คือเทพสูงสุดของอียิปต์ มีวาจาสิทธิ์ในการสร้างสรรพสิ่ง เช่นเดียวกับพระเจ้าของชาวยิว
เมื่อเทพ “รา” ตรัสว่า “ข้าคือ เคเปรา (Khepera) ในยามรุ่งอรุณ คือ รา ในยามเที่ยงวัน และคือ ตุม (Tum) ในยามเย็น” และปรากฏร่างเป็นดวงอาทิตย์ขึ้นสู่ท้องฟ้าจากทิศตะวันออก และหายไปทางตะวันตกในวันแรกของการกำเนิดโลก
เมื่อเอ่ยนาม “ชู (Shu)” สายลมก็พัด
กล่าวคำว่า “เตฟนุต (Tefnut)” ฝนก็ตกลงมา
และคำว่า “เกบ (Geb)” แผ่นดินโลกก็เกิดขึ้น
“นุต (Nut)” กลายเป็นท้องฟ้า
“ฮาปิ (Hapy)” กลายเป็นแม่น้ำ (คือแม่น้ำไนล์)
เทพ “รา” เอ่ยคำอะไรสิ่งนั้นก็เกิดขึ้นบนแผ่นดินโลก คำตรัสสุดท้ายก็คือ ชาย และ หญิง จึงถือกำเนิดมาเป็นประชาชนของอียิปต์
แล้วเทพ “รา” ก็กลายร่างเป็นมนุษย์ปกครองอียิปต์นับพันปี ถือว่าเป็นฟาโรห์องค์แรก
ดังนั้นสัญลักษณ์ดวงอาทิตย์จึงเป็นสัญลักษณ์ที่พบเห็นอยู่บ่อยๆ ในภาพวาด หรือรูปสลักของอียิปต์
ในเรื่องเวทมนตร์คาถานั้น หากสังเกตจากเรื่องนี้ก็พอที่จะให้เราคลำทางได้ว่า คาถาอาคมต่างๆ ก็เกิดจากการพูดนั่นเอง การท่องคำเดิมๆ ซ้ำๆ ได้เพิ่มพลังสมาธิแก่ผู้ท่องบ่นหรือสวดภาวนาจนบรรลุถึงขั้นสูงสุด จนเมื่อคนๆ นั้นกล่าวสิ่งใด สิ่งนั้นก็เกิดขึ้น
ฟาโรห์แห่งอียิปต์มักจะมีไม้เท้าหรือคทาที่ใช้ควบคู่ไปกับการประกอบพิธีกรรมทางความเชื่อ และการเรียนรู้เวทมนตร์เป็นเรื่องปกติที่เจ้าชายเจ้าหญิงและเหล่านักบวชชั้นสูงแห่งอียิปต์ต้องกระทำกัน
“โมเสส (Moses)” เป็นบุคคลหนึ่งในประวัติศาสตร์ที่ถูกกล่าวอ้างถึงอยู่บ่อยๆ เรื่องราวของเขาถูกนำมาสร้างเป็นภาพยนตร์และหนังการ์ตูนในหลายๆ รูปแบบ กล่าวว่า เขาใช้อำนาจพิเศษจากพระผู้สร้างสูงสุดเรียกร้องให้ฟาโรห์ปลดปล่อยทาสชาวฮีบรูออกจากอียิปต์ การประลองเวทจึงเกิดขึ้น และสุดท้ายฝ่ายอียิปต์ก็พ่ายแพ้อย่างสิ้นเชิง ทั้งๆ ที่ได้ชื่อว่าเป็นเจ้าแห่งเวทมนตร์
บันทึกโบราณได้เล่าว่า
..ต่อมาในเวลาเที่ยงคืน พระเยโฮวาห์ทรงประหารบุตรหัวปีทุกคนในประเทศอียิปต์
ตั้งแต่พระราชบุตรหัวปีของฟาโรห์ผู้ประทับบนพระที่นั่ง
จนถึงบุตรหัวปีของเชลยที่อยู่ในคุกใต้ดิน ทั้งลูกหัวปีของสัตว์เลี้ยงทุกตัว
ฟาโรห์กับข้าราชการ และชาวอียิปต์ทั้งปวงตื่นขึ้นในตอนกลางคืน
มีเสียงร้องไห้คร่ำครวญดังทั่วทั้งอียิปต์ เนื่องด้วยไม่มีบ้านใดเลยที่ไม่มีคนตาย
ตั้งแต่พระราชบุตรหัวปีของฟาโรห์ผู้ประทับบนพระที่นั่ง
จนถึงบุตรหัวปีของเชลยที่อยู่ในคุกใต้ดิน ทั้งลูกหัวปีของสัตว์เลี้ยงทุกตัว
ฟาโรห์กับข้าราชการ และชาวอียิปต์ทั้งปวงตื่นขึ้นในตอนกลางคืน
มีเสียงร้องไห้คร่ำครวญดังทั่วทั้งอียิปต์ เนื่องด้วยไม่มีบ้านใดเลยที่ไม่มีคนตาย
ฟาโรห์จึงตรัสเรียกโมเสสกับอาโรนให้มาเฝ้าในคืนวันนั้น ตรัสว่า
"เจ้าทั้งสองกับทั้งชนชาติอิสราเอลจงยกออกไปจากประชาชนของเราเถิด
ไปปรนนิบัติพระเยโฮวาห์ตามที่ได้พูดไว้นั้น เอาฝูงแพะแกะและฝูงวัวของเจ้าไปด้วย
ตามที่เจ้าได้พูดไว้แล้ว ไปและอวยพรให้เราด้วย"
ไปปรนนิบัติพระเยโฮวาห์ตามที่ได้พูดไว้นั้น เอาฝูงแพะแกะและฝูงวัวของเจ้าไปด้วย
ตามที่เจ้าได้พูดไว้แล้ว ไปและอวยพรให้เราด้วย"
ฝ่ายชาวอียิปต์ก็เร่งรัดให้พลไพร่นั้นออกไปจากประเทศโดยเร็ว
เพราะเขาพูดว่า
เพราะเขาพูดว่า
"พวกเราตายกันหมดแล้ว"
พลไพร่นั้นเอาก้อนแป้งดิบที่ยังมิได้ใส่เชื้อกับอ่างขยำแป้ง
ห่อผ้าใส่บ่าแบกไป ชนชาติอิสราเอลกระทำตามคำสั่งของโมเสสคือ ขอเครื่องเงิน เครื่องทอง
และเครื่องนุ่งห่มจากชาวอียิปต์ และพระเยโฮวาห์ทรงบันดาลให้พลไพร่นั้น
เป็นที่โปรดปรานในสายตาของชาวอียิปต์ เขาจึงให้สิ่งของทั้งปวงตามที่เขาขอ
เขาจึงได้ริบเอาสิ่งของต่างๆ ของชาวอียิปต์เสีย
ห่อผ้าใส่บ่าแบกไป ชนชาติอิสราเอลกระทำตามคำสั่งของโมเสสคือ ขอเครื่องเงิน เครื่องทอง
และเครื่องนุ่งห่มจากชาวอียิปต์ และพระเยโฮวาห์ทรงบันดาลให้พลไพร่นั้น
เป็นที่โปรดปรานในสายตาของชาวอียิปต์ เขาจึงให้สิ่งของทั้งปวงตามที่เขาขอ
เขาจึงได้ริบเอาสิ่งของต่างๆ ของชาวอียิปต์เสีย
(คัดลอกจากหนังสืออพยพ บทที่ 12 ข้อที่ 29-36)
เรื่องราวของโมเสสยังมีอีกมาก แต่จะกล่าวถึงเรื่องที่อยู่นอกเหนือจากบันทึกที่มีอยู่ในคัมภีร์ไบเบิ้ล นั่นคือ "คาบาลา (Kabbala)” หรือสัญลักษณ์ของการเดินทางของดวงดาว หรือต้นไม้แห่งชีวิต ประกอบด้วยพระนามของพระเจ้า ชาวยิวเชื่อกันว่า โมเสสรู้ความลับเกี่ยวกับคาบาลา เมื่อโมเสสไปพบกับพระเจ้าบนยอดเขาซีนาย และหากใครได้เรียนรู้วิชานี้ก็จะสามารถสะกดวิญญาณอันชั่วร้ายหรือภูตผีปิศาจได้ มีชาวยิวหลายคนศึกษาวิชานี้และหากินกับการขับไล่ภูตผีจนเป็นอาชีพประจำเลยก็ว่าได้
พระเจ้าได้ทรงกระทำการอัศจรรย์อันพิสดารด้วยมือของเปาโล จนเขานำเอาผ้าเช็ดหน้ากับผ้ากันเปื้อนจากตัวเปาโลไปวางที่ตัวคนป่วยไข้ โรคนั้นก็หายและวิญญาณชั่วก็ออกจากคน
แต่พวกยิวบางคนที่เที่ยวไปเป็นหมอผีพยายามใช้พระนามของพระเยซูเจ้าขับวิญญาณชั่วว่า
"เราสั่งเจ้าโดยพระเยซูซึ่งเปาโลได้ประกาศนั้น"
พวกยิวคนหนึ่งชื่อเสวาเป็นปุโรหิตใหญ่มีบุตรชายเจ็ดคนซึ่งได้กระทำอย่างนั้น
พวกยิวคนหนึ่งชื่อเสวาเป็นปุโรหิตใหญ่มีบุตรชายเจ็ดคนซึ่งได้กระทำอย่างนั้น
ฝ่ายวิญญาณชั่วจึงตอบเขาว่า
"พระเยซู ข้าก็รู้จัก และเปาโล ข้าก็รู้จัก แต่พวกเจ้าเป็นผู้ใดเล่า"
คนที่มีวิญญาณชั่วสิงอยู่จึงกระโดดใส่คนเหล่านั้นและเอาชนะเขา
และปราบเขาลงได้ จนคนเหล่านั้นต้องหนีออกไปจากเรือนทั้งเปลือยกายและบาดเจ็บ
และปราบเขาลงได้ จนคนเหล่านั้นต้องหนีออกไปจากเรือนทั้งเปลือยกายและบาดเจ็บ
(คัดลอกจากหนังสือกิจการ บทที่ 19 ข้อที่ 11-16)
จากบันทึกดังกล่าวจะพบว่าการเรียนเรื่องนี้ถือเป็นเรื่องปกติที่พวกยิวกระทำกัน แม้ในปัจจุบันก็ยังมีผู้สนใจเรียนรู้การใช้คับบาลาอยู่ บางครั้งก็ปรากฏในรูปแบบของ คอร์ป ไซเคิล ด้วย (Crop Circles คือสัญลักษณ์ที่เกิดขึ้นในทุ่งนา เชื่อกันว่ามนุษย์ต่างดาวเป็นคนกระทำขึ้นมา)
เดี๋ยวจะเลยไปไกลกลับมาที่อาณาจักรอียิปต์ต่อ อาณาจักรนี้ยังคงดำรงอยู่ต่อมาจนถึงสมัยกรีกเรืองอำนาจ และราชวงศ์สุดท้ายที่ปกครองอียิปต์ก็หาใช่ชาวอียิปต์ไม่ แต่เป็นชาวกรีก นั่นคือ ราชวงศ์ ปโตเลมี โดยมีพระนางคลีโอพัตราที่ 7 ที่สร้างชื่อเสียงจนชาวโลกรู้จัก และให้ความสนใจ
กรีก-โรมัน (Greco-Roman)
อาณาจักรกรีก และโรมันนั้น แม้จะเป็นคนละอาณาจักร แต่มีอะไรหลายๆ อย่างเกี่ยวพันกัน จึงขอเล่ารวมๆ ทั้งสองอาณาจักรไปพร้อมๆ กัน
เรื่องของเวทมนตร์ของ 2 ชนชาตินี้ปรากฏอยู่ในตำนานเทพเจ้าที่เล่าผ่านบทกวีของโฮเมอร์ นั่นคือ “อีเลียด (Iliad)” และ “โอดิสซี (Odyssey)” สงครามการต่อสู้เพื่อแย่งชิงหญิงงามผู้เลอโฉม “เฮเลน (Helen)” เหล่าเทพเทวีปรากฏตัวขึ้นสอดแทรกอยู่เป็นช่วงๆ จนเฮเสียดได้เขียนขึ้นให้เป็นเทพตำนาน โดยมีเทพซุสผู้ยิ่งใหญ่ประทับอยู่บนยอดเขาโอลิมปัส ต่างจากตำนานของซูเมเรียนแต่ก็มีส่วนคล้ายอียิปต์ เพราะเหล่าเทพ-เทวีเริ่มมาเกี่ยวข้องกับมนุษย์ บางครั้งก็มาได้ภรรยาเป็นมนุษย์บ้าง และมักมีบุตร-บุตรีที่เป็นมนุษย์ด้วย ตัวประหลาดๆ อย่างคนครึ่งม้า “เซนทอร์ (Centaurs)” หรือคนมีหัวเป็นวัวอย่าง “มิโนทอร์ (Minotaur)” ก็มาจากตำนานของกรีก
เวทมนตร์ของชาวกรีก-โรมันมักไม่ปรากฏในหมู่มนุษย์ธรรมดา นอกเสียจากว่าเหล่าทวยเทพดลบันดาลให้เกิดขึ้น ดังนั้นผู้มีคาถาอาคมของชนชาตินี้จึงไปตกอยู่ที่เหล่านักบวช หรือเทพเจ้า
ประชาชนคนธรรมดาจึงบูชาเหล่าเทพ-เทวีต่างๆ อย่างงมงายแบบโงหัวไม่ขึ้น และบุคคลสำคัญต่างๆ ก็มีความเชื่อว่าตนเองถือกำเนิดมาจากเทพเจ้า
อเล็กซานเดอร์มหาราช (Alexander the Great) ราชันแห่งกรีกได้รับการสอนสั่งจากพระมารดาว่าตนเองเป็นบุตรแห่งซุส
รีมัส-โรมิวลัส (Remus-Romulus) สองพี่น้องผู้ก่อตั้งอาณาจักรโรมันเล่าต่อกันมาว่าเป็นบุตรของเทพมาร์ส (Mars) หรือเทพแห่งสงคราม
การที่ลูกหลายของเทพเจ้าลงมาปกครองมนุษย์ถูกถ่ายทอดผ่านอาณาจักรเก่าด้วย น่าสังเกตว่าความเชื่อเดิมที่มนุษย์ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อเป็นทาสรับใช้เทพเจ้าบนท้องฟ้า จนอับราฮัมกลายเป็นบิดาแห่งดวงดาว ความเชื่อเคลื่อนสู่อียิปต์ จนถึงกรีก-โรมัน ดินแดนที่อยู่รอบๆ ทะเลเมดิเตอริเนียนก็รับอิทธิพลนี้อย่างแนบเนียนจนไม่รู้ว่าต้นกำเนิดที่แท้จริงเป็นอย่างไร
ในช่วงนั้นตำราเวทมนตร์มีมากมาย ใครๆ ก็สามารถหาซื้อมาเป็นเจ้าของได้ มีการเรียนรู้อย่างกว้างขวาง และเรื่องประหลาดมหัศจรรย์กลายเป็นเรื่องที่ผู้คนชื่นชอบและตื่นเต้น
ที่เมืองลิสตรามีชายคนหนึ่งนั่งอยู่ใช้เท้าไม่ได้ เขาพิการตั้งแต่ครรภ์มารดา
ยังไม่เคยเดินเลย คนนั้นได้ฟังเปาโลพูดอยู่
ยังไม่เคยเดินเลย คนนั้นได้ฟังเปาโลพูดอยู่
เปาโลจึงเขม้นดูเขา เห็นว่ามีความเชื่อพอจะหายโรคได้
จึงร้องสั่งด้วยเสียงอันดังว่า
จึงร้องสั่งด้วยเสียงอันดังว่า
"จงลุกขึ้นยืนตรง" คนนั้นก็กระโดดขึ้นเดินไป
เมื่อหมู่ชนเห็นการซึ่งเปาโลได้กระทำนั้น
จึงพากันร้องเป็นภาษาลิคาโอเนียว่า
จึงพากันร้องเป็นภาษาลิคาโอเนียว่า
"พวกพระแปลงเป็นมนุษย์ลงมาหาเราแล้ว"
เขาจึงเรียกบารนาบัสว่า พระซุส และเรียกเปาโลว่า พระเฮอร์เมส
เพราะเปาโลเป็นผู้นำในการพูด ปุโรหิตประจำรูปพระซุส
ซึ่งตั้งอยู่หน้าเมืองได้จูงวัวและถือพวงมาลัยมายังประตูเมือง
หมายจะถวายเครื่องบูชาด้วยกันกับประชาชน
เพราะเปาโลเป็นผู้นำในการพูด ปุโรหิตประจำรูปพระซุส
ซึ่งตั้งอยู่หน้าเมืองได้จูงวัวและถือพวงมาลัยมายังประตูเมือง
หมายจะถวายเครื่องบูชาด้วยกันกับประชาชน
(คัดลอกจากหนังสือกิจการ บทที่ 14 ข้อที่ 9-13)
จากบันทึกนี้แสดงให้เห็นว่าผู้คนชาวบ้านชาวเมืองเชื่อสนิทใจกับปาฏิหาริย์แบบนี้เป็นมาจากเทพเจ้า แต่ต่อมาความเชื่อแบบพระเจ้าเดียวเข้ามาสู่อาณาจักรโรมัน พวกคริสเตียนทวีมากขึ้น ชนชั้นสูงเริ่มกลับใจมาเชื่อพระเจ้าของชาวยิว เพราะความแตกต่างจากความเชื่อเดิม และสอดคล้องกับหลักคำสอนของนักปรัชญากรีกหลายคน
พอค่ำลงพวกพี่น้องจึงส่งเปาโลกับสิลาสไปยังเมืองเบโรอา
ครั้นถึงแล้วท่านจึงเข้าไปในธรรมศาลาของพวกยิว
ชาวเมืองนั้นสุภาพกว่าชาวเมืองเธสะโลนิกา ด้วยเขาได้รับพระวจนะด้วยความเต็มใจ
และค้นดูพระคัมภีร์ทุกวัน หวังจะรู้ว่า ข้อความเหล่านั้นจะจริงดังกล่าวหรือไม่
เหตุฉะนั้น มีหลายคนในพวกเขาได้เชื่อถือ กับสตรีผู้มีศักดิ์ชาติกรีก ทั้งผู้ชายไม่น้อย
ครั้นถึงแล้วท่านจึงเข้าไปในธรรมศาลาของพวกยิว
ชาวเมืองนั้นสุภาพกว่าชาวเมืองเธสะโลนิกา ด้วยเขาได้รับพระวจนะด้วยความเต็มใจ
และค้นดูพระคัมภีร์ทุกวัน หวังจะรู้ว่า ข้อความเหล่านั้นจะจริงดังกล่าวหรือไม่
เหตุฉะนั้น มีหลายคนในพวกเขาได้เชื่อถือ กับสตรีผู้มีศักดิ์ชาติกรีก ทั้งผู้ชายไม่น้อย
(คัดลอกจากหนังสือกิจการ บทที่ 17 ข้อที่ 10-12)
“พระเจ้าคือผู้ทำให้สรรพสิ่งเคลื่อนไหวโดยที่พระองค์เองไม่เคลื่อนไหว” และ
“พระเจ้าทรงเป็นภาวะที่ดำรงอยู่ชั่วนิรันดร์ ทรงมีชีวิตต่อเนื่องเป็นนิตย์ นั่นคือพระเจ้า”
อริสโตเติ้ล (Aristotle)
คำสอนของอริสโตเติ้ลอีกหลายๆ บทกลับกลายเป็นหลักคำสอนที่สนับสนุนแนวคิดของพวกคริสเตียนในยุคต่อมา ซึ่งมีผลยาวนานถึง 1800 ปี นับจากอายุของเขาจนถึงยุควิทยาศาสตร์
ชาวกรีก-โรมันในยุคนั้นไม่มีโอกาสได้เรียนหนังสือกันทุกคน มีแต่เพียงชนชั้นสูง หรือชนชั้นปกครองเท่านั้นที่ได้เรียน ดังนั้นความเชื่อในลักษณะงมงายโดยใช้ศรัทธาเป็นหลักจึงดำรงอยู่อย่างถาวร
แสดงออกมาให้เห็นเป็นวิหารขนาดใหญ่โตนั่นก็คือ วิหารแห่งเทพซุส (โรมันเรียก ‘จูปิเตอร์’) ที่โอลิมเปีย และวิหารแห่งอาร์เทมิส (โรมันเรียก ‘ไดอาน่า’) ที่เมืองเอเฟซัส ซึ่งทั้งสองแห่งนี้ติดอันดับ 1 ใน 7 ของสิ่งก่อสร้างมหัศจรรย์ และแน่นอนว่าเรื่องราวของการใช้เวทมนตร์ในยุคนั้นมีแพร่หลาย และถือเป็นเรื่องปกติ
ยังมีชายคนหนึ่งชื่อ ซีโมนเคยทำเวทมนตร์ ในเมืองนั้นมาก่อน
และได้ทำให้ชาวสะมาเรียพิศวงหลงใหล เขายกตัวว่าเป็นผู้วิเศษ
ฝ่ายคนทั้งปวงทั้งผู้น้อยผู้ใหญ่ก็สนใจฟังคนนั้น แล้วว่า
และได้ทำให้ชาวสะมาเรียพิศวงหลงใหล เขายกตัวว่าเป็นผู้วิเศษ
ฝ่ายคนทั้งปวงทั้งผู้น้อยผู้ใหญ่ก็สนใจฟังคนนั้น แล้วว่า
"ชายคนนี้เป็นมหิทธิฤทธิ์ของพระเจ้า)"
คนทั้งหลายนับถือเขา เพราะเขาได้ทำเวทมนตร์ให้คนทั้งหลายพิศวงหลงใหลมานานแล้ว
(คัดลอกจากหนังสือกิจการ บทที่ 8 ข้อ 9-11)
จากบันทึกนี้สะท้อนให้เห็นถึงการใช้เวทมนตร์ของชาวยิวที่พูดภาษากรีก และมีคนมากมายนับถือเขา คำว่า “พระเจ้า” ในที่นี้อาจหมายถึง “เทพเจ้า” ที่พวกกรีก-โรมันนับถือ แต่เมื่อความเชื่อของคริสเตียนแพร่หลายเข้ามาในอาณาจักรกรีก-โรมัน ได้เกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่
เมื่อได้เดินตลอดเกาะนั้นไปถึงเมืองปาโฟสแล้ว ก็ได้พบคนหนึ่งเป็นคนทำเวทมนตร์ เป็นผู้ทำนายเท็จ เป็นพวกยิวชื่อว่าบารเยซู อยู่กับผู้ว่าราชการเมืองชื่อเสอร์จีอัสเปาโล เป็นคนฉลาดรอบรู้ ผู้ว่าราชการเมืองจึงเชิญบารนาบัสกับเซาโลมา ปรารถนาจะฟังพระวจนะของพระเจ้า
แต่เอลีมาสคนทำเวทมนตร์ (เพราะชื่อของเขามีความหมายอย่างนั้น)
ได้คัดค้านขัดขวางบารนาบัสกับเซาโล หวังจะไม่ให้ผู้ว่าราชการเมืองเชื่อ
แต่เซาโล (ที่มีชื่ออีกว่าเปาโล) ประกอบด้วยพระวิญญาณบริสุทธิ์เขม้นดูเอลีมาส และพูดว่า
ได้คัดค้านขัดขวางบารนาบัสกับเซาโล หวังจะไม่ให้ผู้ว่าราชการเมืองเชื่อ
แต่เซาโล (ที่มีชื่ออีกว่าเปาโล) ประกอบด้วยพระวิญญาณบริสุทธิ์เขม้นดูเอลีมาส และพูดว่า
"โอ เจ้าเป็นคนเต็มไปด้วยอุบายและใจร้ายทุกอย่าง ลูกของพญามาร
เป็นศัตรูต่อบรรดาความชอบธรรม เจ้าจะไม่หยุดพยายามทำทางตรงขององค์พระผู้เป็นเจ้า
ให้เขวไปหรือ ดูเถิด บัดนี้พระหัตถ์ขององค์พระผู้เป็นเจ้าก็อยู่บนเจ้า
เจ้าจะเป็นคนตาบอดไม่เห็นดวงอาทิตย์จนถึงเวลากำหนด"
เป็นศัตรูต่อบรรดาความชอบธรรม เจ้าจะไม่หยุดพยายามทำทางตรงขององค์พระผู้เป็นเจ้า
ให้เขวไปหรือ ดูเถิด บัดนี้พระหัตถ์ขององค์พระผู้เป็นเจ้าก็อยู่บนเจ้า
เจ้าจะเป็นคนตาบอดไม่เห็นดวงอาทิตย์จนถึงเวลากำหนด"
ทันใดนั้นความมืดมัวก็บังเกิดแก่เอลีมาส เอลีมาสจึงคลำหาคนให้จูงมือไป
ครั้นผู้ว่าราชการเมืองได้เห็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนั้นจึงเชื่อถือ
และอัศจรรย์ใจด้วยพระดำรัสสอนขององค์พระผู้เป็นเจ้า
ครั้นผู้ว่าราชการเมืองได้เห็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนั้นจึงเชื่อถือ
และอัศจรรย์ใจด้วยพระดำรัสสอนขององค์พระผู้เป็นเจ้า
(คัดลอกจากหนังสือกิจการ บทที่ 13 ข้อ 6-12)
ข้อสังเกตอีกอย่างหนึ่งก็คือ คนที่ใช้เวทมนตร์มักจะมีตำแหน่งหน้าที่อยู่กับคนใหญ่คนโต ในบันทึกนี้จะพบว่าพวกคริสเตียนมีคำพูดที่ศักดิ์สิทธิ์จนทำให้เอลีมาสตาบอดไป หรือที่พวกใช้เวทมนตร์เรียกว่า “คาถา” หรือ “คำสาป”
มีหลายคนที่เชื่อแล้วได้มาสารภาพ และเล่าเรื่องการซึ่งเขาได้กระทำไปนั้น
และหลายคนที่ใช้เวทมนตร์ได้เอาตำราของตนมาเผาเสียต่อหน้าคนทั้งปวง
ตำราเหล่านั้นคิดเป็นราคาถึงห้าหมื่นเหรียญเงิน (1 เหรียญเงินเท่ากับค่าแรง 1 วัน)
และหลายคนที่ใช้เวทมนตร์ได้เอาตำราของตนมาเผาเสียต่อหน้าคนทั้งปวง
ตำราเหล่านั้นคิดเป็นราคาถึงห้าหมื่นเหรียญเงิน (1 เหรียญเงินเท่ากับค่าแรง 1 วัน)
(คัดลอกจากหนังสือกิจการ บทที่ 13 ข้อ 6-12)
การใช้เวทมนตร์ที่เป็นที่ยอมรับหรือแพร่หลายอย่างเปิดเผยนั้นเริ่มลดลงเพราะความเชื่อแบบคริสเตียน นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา และนี่คงเป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ว่า ทำไมพวกคริสเตียนจึงต่อต้านพวกพ่อมดแม่มด หรือความเชื่อที่แตกต่างอย่างออกนอกหน้า (หนังสือ “แฮร์รี่ พอตเตอร์” จึงเป็นหนึ่งในหนังสือที่คริสเตียนต่อต้านด้วย)
และเมื่อคริสเตียนกลายเป็นศาสนาหลักของชาวกรีก-โรมัน พวกที่ใช้เวทมนตร์จึงต้องหลบๆ ซ่อนๆ ทำตัวลึกลับ และมีกลุ่มของตนเองเพื่อชุมนุมกัน
แต่จริงๆ แล้วความเชื่อในพระเจ้าของพวกยิวก็ปฏิเสธเรื่องการใช้เวทมนตร์มานานแล้ว ไม่ใช่เป็นเฉพาะพวกคริสเตียน ดูจากบันทึกจากคัมภีร์เดิม
“..เจ้าอย่าเป็นหมอผีหรือเป็นหมอดู..”
(คัดลอกจากหนังสือเลวีนิติ บทที่ 19 ข้อ 26)
“..ผู้ที่หันไปหาคนทรงเจ้าเข้าผีหรือพวกพ่อมดหมอผี เล่นชู้กับเขา เ
ราจะตั้งหน้าของเราต่อสู้ผู้นั้นและจะตัดเขาออกเสียจากชนชาติของตน..”
ราจะตั้งหน้าของเราต่อสู้ผู้นั้นและจะตัดเขาออกเสียจากชนชาติของตน..”
(คัดลอกจากหนังสือเลวีนิติ บทที่ 20 ข้อ 6)
“..อย่าให้มีคนหนึ่งคนใดในหมู่พวกท่านซึ่งให้บุตรชายหรือบุตรสาวของเขาลุยไฟ
อย่าให้ผู้ใดเป็น คนทำนาย เป็นหมอดู เป็นหมอจับยามดูเหตุการณ์
หรือเป็นนักวิทยาคม เป็นหมอผี เป็นคนทรง เป็นพ่อมดแม่มด
หรือเป็นหมอพราย เพราะทุกคนที่กระทำสิ่งเหล่านี้ย่อมเป็นที่สะอิดสะเอียนแด่พระเยโฮวาห์..”
อย่าให้ผู้ใดเป็น คนทำนาย เป็นหมอดู เป็นหมอจับยามดูเหตุการณ์
หรือเป็นนักวิทยาคม เป็นหมอผี เป็นคนทรง เป็นพ่อมดแม่มด
หรือเป็นหมอพราย เพราะทุกคนที่กระทำสิ่งเหล่านี้ย่อมเป็นที่สะอิดสะเอียนแด่พระเยโฮวาห์..”
(คัดลอกจากหนังสือเฉลยธรรมบัญญัติ บทที่ 18 ข้อ 10-12)
อาณาจักรโรมันเรืองอำนาจอยู่นานพอที่จะแผ่อิทธิพลความเชื่อของคริสเตียนไปทั่วภาคพื้นยุโรปทั้งหมด แต่ผู้ใช้เวทมนตร์ก็ยังซ่อนเร้นอยู่ตามชนบท แม้คริสเตียนจะกลายเป็นศาสนาหลักก็ตาม ผู้อ่านออกเขียนได้ก็ยังเป็นชนชั้นปกครองอยู่ดี คริสเตียนในยุคแรกจึงมีลักษณะครอบงำประชาชน ภาพวาดภาพเขียนจึงเป็นหนทางหนึ่งที่จะสื่อสารให้ประชาชนคนธรรมดาเข้าใจในศาสนา แต่ก็ยากที่จะถึงแก่น (จนถึงยุคปฏิวัติศาสนา เมื่อมาร์ติน ลูเธอร์ แปลพระคัมภีร์ให้ประชาชนทั่วไปได้อ่านกันเอง แทนที่จะฟังจากนักบวชหรือสารภาพบาปผ่านบาทหลวง)
ขอกล่าวถึงผู้ที่ใช้เวทมนตร์ที่แฝงเร้นอยู่ในอาณาจักรโรมันบ้างนั่นก็คือพวก ดรูอิด, วิคคา ซึ่งพวกนี้เป็นชนเผ่าพื้นเมืองกระจายอยู่ทั่วแคว้นกอล (ฝรั่งเศส) และเกาะบริเตน (อังกฤษ) หรือแม้แต่พวกนอร์ส (ยุโรปตอนเหนือ) พวกนี้ยังใช้เวทมนตร์ การทำนายดวงดาว การพยากรณ์ด้วยภาษารูนโบราณ จนถึงปัจจุบันพวกเหล่านี้ยังคงดำรงอยู่ การประกาศของคริสเตียนในเชิงลบ มีผลทำให้พวกนี้ยังดำรงอยู่
ที่อังกฤษ สกอตแลนด์ และไอร์แลนด์ เรื่องพ่อมดแม่มดยังคงฝังตัวอยู่อย่างลึกซึ้ง มีหลายเมืองยังคงเค้าความเชื่ออยู่ แน่นอนว่าเรื่อง “แฮร์รี่ พอตเตอร์” จึงถือกำเนิดมาจากอังกฤษอย่างไม่ต้องสงสัย
หรือแม้แต่เรื่องของ “เมอร์ลิน” พ่อมดแห่งคาเมลอต ที่ปรึกษาของกษัตริย์อาเธอร์ ต้นแบบของพ่อมดแห่งอังกฤษ และเป็นที่มาของพ่อมดในวรรณกรรมหลายคนทั้งยังถูกกล่าวอ้างถึง
อาทิเช่น “แกนดัล์ฟ” ซึ่งมีลักษณะคล้ายคลึงกับเมอร์ลิน
“บากูโมถ่าย” (จากเรื่อง สิมิลัน กราภูงา) ก็มีลักษณะของผู้วิเศษลึกลับ และยังมีพลังพิเศษเหมือนพวกเจไดจากเรื่อง “สตาร์วอร์” อีกด้วย
ยุโรป (Europe)
ในยุโรปเรื่องของการใช้เวทมนตร์ยังคงอยู่ทั่วไปตามแหล่งต่างๆ ซึ่งความเชื่อเหล่านี้ก็พัฒนามาจากเรื่องเล่า นิทานพื้นบ้าน ตำนานเทพเจ้านอร์ส ที่มีโอดินเทพเจ้าสูงสุด เจ้าแห่งเวทมนตร์
เรื่องราวตำนานนอร์สเป็นเรื่องที่สนุกสนานกลายเป็นเรื่องที่นักเรียนนักศึกษาได้เล่าเรียนกัน (หมายถึงเฉพาะในยุโรป เพราะในเมืองไทยเรานั้น ไม่มีการเรียนการสอนเรื่องเทพตำนานในแบบเรียนสามัญ) ซึ่งส่งผลให้เรื่องอย่าง “เดอะ ลอร์ด ออฟ เดอะ ริงส์” มีตำนานนอร์สสอดแทรกอยู่อย่างกลมกลืน หรือแม้แต่เรื่องของ “นาร์เนีย” ภาพฉากมหาสงครามระหว่างฝ่ายดีและฝ่ายร้ายถูกยืมมาใช้ “แรกนาร๊อค” เป็นชื่อของมหาสงครามในตำนานนอร์ส (ซึ่งบัดนี้กลายเป็นชื่อเกมส์ออนไลน์ของเกาหลีที่เด็กๆ บ้านเราติดงอมแงม โดยไม่รู้เลยว่ามีที่มาที่ไปมาจากแหล่งใด)
และการมีอิทธิพลทางการเมืองส่งผลให้ผู้นำหลายคนในยุโรปใช้เรื่องพ่อมดแม่มดเป็นเครื่องมือกำจัดศัตรูทางการเมือง มีหลายคนถูกเผาทั้งเป็นในข้อหาเป็นแม่มด
ในพจนานุกรมภาษาไทย ได้แปลคำว่า “witch-hunt” หมายถึง “การประหัตประหารศัตรูการเมือง อย่างการปราบปรามแม่มดในสมัยก่อน”
“ฌอง ออฟ อาร์ค” หญิงสาวชาวฝรั่งเศสผู้นำกองทัพปลดแอกประเทศจากอังกฤษก็ถูกกล่าวหาว่าเป็นแม่มดเช่นกัน แต่อีก 500 ปีต่อมา เธอถูกยกย่องให้กลายเป็นนักบุญผู้พลีชีพ หรือที่เรารู้จักกันในชื่อเรียกว่า “เซนต์ (Saint)”
กษัตริย์เจมส์ที่ 1 แห่งอังกฤษ เป็นผู้หนึ่งที่สนับสนุนการล่าแม่มด และได้แปลพระคัมภีร์ที่ชื่อเสียงอีกฉบับหนึ่งด้วยนั่นคือฉบับ King James Version ในปี 1611
“Thou shalt not suffer a witch to live
สำหรับหญิงแม่มด เจ้าอย่าให้รอดชีวิตอยู่เลย”
(คัดลอกจากหนังสืออพยพ บทที่ 22 ข้อ 18)
“A man also or woman that hath a familiar spirit, or that is a wizard,
shall surely be put to death : they shall stone them with stones :
their blood shall be upon them.
shall surely be put to death : they shall stone them with stones :
their blood shall be upon them.
ชายหรือหญิงคนใดที่เป็นคนทรงหรือพ่อมดแม่มด จงฆ่าเสีย จงเอาหินขว้างให้ตาย
ให้โลหิตของผู้นั้นตกอยู่บนผู้นั้นเอง”
ให้โลหิตของผู้นั้นตกอยู่บนผู้นั้นเอง”
(คัดลอกจากหนังสือเลวีนิติ บทที่ 20 ข้อ 27)
บันทึกจากพระคัมภีร์เดิมที่ฉบับคิงเจมส์ฉบับเดียวเจาะจงใช้คำว่า “witch” และ “wizard” แทนที่จะคำว่า “sorceress” หรือ “sorcerer” เหมือนพระคัมภีร์ฉบับแปลอื่นๆ มีผลทำให้หลายคนถูกทรมานและให้ยอมรับสารภาพว่าเป็นพ่อมดแม่มดตามคำกล่าวหา ซึ่งหลายคนยอมรับสารภาพเพราะทนการทรมานไม่ไหว สุดท้ายทุกคนที่สารภาพก็ต้องถูกแขวนคอ หรือเผาทั้งเป็น ซึ่งนั่นก็ดีกว่าการทรมาน ที่น่าแปลกใจก็คือว่า ถ้าพวกนี้เป็นพ่อมดแม่มดจริงๆ ทำไมไม่ใช้เวทมนตร์ที่มีอยู่ต่อสู้ หรือหลบหนี
นักประวัติศาสตร์จึงเชื่อกันว่านี่คือวิธีของนักการเมืองในยุคนั้น ในดินแดนของอาณาจักรสยามบ้านเราก็ยังใช้วิธีแบบนี้เช่นกัน ในบันทึกของมิชชั่นนารีท่านหนึ่งได้บันทึกถึงเรื่องราวในทำนองนี้ไว้ว่า
“..ความเชื่อในเรื่องพ่อมดหมอผี หมายถึงตัวกลางที่ภูตผีเข้ามาสิงสู่ในตัวคนชั่วคราวหรืออย่างถาวร และไม่ได้จำเพาะเจาะจงอยู่กับผู้ใด ไม่ว่าจะมีอายุมากน้อยเพียงใดหรือมีเชื้อชาติใด อิทธิพลของความเชื่อเช่นนี้ในหมู่คนไทยทางเหนือจึงน่าประหลาดมาก เมื่อพิจารณาควบคู่ไปกับศาสนาพุทธ ซึ่งเป็นศาสนาของดินแดนแห่งนี้มาช้านานแล้ว ในการสร้างอิทธิพลแข่งกัน ความเชื่อในภูตผีนั้นแม้จะไม่เหนือกว่าศาสนาพุทธ แต่ก็มีอิทธิพลเหนือกว่า ผู้คนที่อยู่ในกลุ่มนี้ยังกราบไหว้บูชาพระพุทธและถวายทานในวัด แต่พวกเขาก็ยังเกรงกลัวอำนาจของผีที่นำสิ่งชั่วร้ายมาให้ ดังนั้น การละทิ้งพระพุทธจึงปลอดภัยกว่าละทิ้งพวกผี เพราะพลังอำนาจของผีร้ายน่ากลัวมากที่สุด โดยเฉพาะขณะที่มันเข้าสิงอยู่ในตัวคน
นับตั้งแต่พวกเรามาถึงเชียงใหม่ครั้งแรก พวกเราประหลาดใจอยู่เสมอที่พบว่ามีผู้คนจำนวนมากถูกขับออกจากบ้านของตน เนื่องจากถูกกล่าวหาว่าผีเข้า การกล่าวหาคนในลักษณะนี้จึงเป็นสิ่งที่น่ากลัวที่สุดอันหนึ่ง เพราะมันเป็นวิธีกำจัดศัตรูหรือเพื่อนบ้านที่ไม่เป็นมิตรได้อย่างง่ายดาย ดังนั้นจึงไม่มีครอบครัวใดๆ หรือคนในตำแหน่งสูงต่ำเพียงใดรอดพ้นจากการถูกกล่าวหานี้ แม้แต่พวกเจ้าก็เช่นกัน ในทันทีที่มีผู้สงสัย สมาชิกในครอบครัวนั้นทุกคนก็จะประสบชะตากรรมทันที ความเวทนาของพวกเรามุ่งไปสู่คนที่โชคร้ายเหล่านั้นและคำสั่งสอนของพวกเราแต่เพียงอย่างเดียวเท่านั้นที่จะเข้าไปช่วยเหลือได้..”
ศจ.เดเนียล แมคกิลวารี ดี.ดี.
(คัดลอกจากหนังสือ กึ่งศตวรรษในหมู่คนไทยและคนลาว)
ถึงอย่างไรก็ตาม ผู้เชื่อในเวทมนตร์คาถาในยุโรปได้เฟื่องฟูขึ้นอีกครั้ง และแผ่อิทธิพลไปทั่วโลก ซึ่งแท้จริงเรื่องราวของเวทมนตร์มีอยู่ทั่วไปทุกภูมิภาคของโลก แต่การเรียกนั้นแตกต่างกันไปไม่ว่าจะเป็น
“ชามาน (Shaman)” พ่อมดหมอผีอินเดียนแดงแห่งดินแดนแถบอเมริกาเหนือ และเอเชียตอนเหนือ
“วูดู (Voodoo)” ในแถบอเมริกากลาง
“วีดา (Veda)” เป็นความเชื่อของชาวฮินดูโบราณ
“วู (Wu)” พ่อมดหมอผีของชาวจีน
“ดรูอิด (Druid)” พ่อมดของพวกเซลติก (Celtic)
และ “วิคคา (Wicca)” ในประเทศอังกฤษ
อเมริกา (America)
แม้ว่าหมอผีอย่าง “ชามาน” จะมีมานานในอเมริกา แต่เรื่องแม่มดก็แผ่เข้ามาพร้อมกับความเชื่อของคริสเตียนยุโรปที่อพยพมาหาแหล่งทำกินใหม่ในอเมริกา
ในปี 1692 เรื่องของแม่มดแห่งเมืองซาเล็ม มลรัฐแมสสาชูเซตต์ เกิดขึ้นเมื่อคนใช้ผิวดำอ้างว่าตนเองเป็นแม่มด และเล่าเรื่องให้เด็กๆ ลูกของเจ้านายฟัง ซึ่งต่อมาเด็กเหล่านั้นก็มีอาการประหลาดชักดิ้นชักงอ ตัวสั่น ร้องครวญคราง และพูดจาไม่รู้เรื่อง หลายคนลงความเห็นว่าถูกแม่มดเข้าสิง จากเหตุการณ์ครั้งนี้มีผู้ถูกกล่าวหาว่าเป็นแม่มดและถูกสั่งประหารด้วยการแขวนคอถึง 20 คน
